Big data mühitində geoinformasiya sistemlərinin aktual elmi-nəzəri problemləri haqqinda

Geoinformasiya sistemləri (GİS) informasiya texnologiyalarının ən sürətlə inkişaf edən istiqamətlərindən biridir. GİS texnologiyaları kartoqrafik və tematik informasiyanı uzlaşdırılmış vahid strukturda inteqrasiya etməyə və geniş məsələlər sinfi üçün çoxsəviyyəli, əyani həllərin operativ işlənməsini təmin etməyə imkan verir. Dövriyyədə olan məlumatların ümumi tərkibində məkanla bağlı məlumatlar üstünlük təşkil edir, həm də onların həcmi və generasiya sürəti hər il bir neçə tərtib artır, buna görə ixtiyari geoverilənlərin emalı üçün Big data əsasında tamamilə yeni modellər və metodlar tələb edilir. Məqalədə GİS-lərin müasir vəziyyətinin qısa analizi aparılır və Big data metodları əsasında onların inkişafının perspektiv istiqamətlərinə baxılır. Geoinformasiya sistemlərinin mahiyyəti, onların strukturu və GİS-də informasiyanın analizi barədə qısa məlumat verilir. İntellektual geosensorlar şəbəkəsindən daxil olan məkan-zaman verilənlərini real zamanda emal etməyə qadir olan geoinformasiya texnologiyalarının qurulması problemləri analiz edilir. Əsas tədqiqat metodları modelləşdirmə, müqayisəli və təsviri metodlar, analogiya, analiz və sintez metodlarıdır; əsas tədqiqat yanaşmaları sistemli, kompleks və situativ yanaşmadır. Alınmış nəticələrin ölkədə milli məkan verilənləri infrastrukturunun formalaşdırılması, GİS sahəsində elmi tədqiqatların təkmilləşdirilməsi və məkan məlumatlarının təhlükəsizliyi üzrə tədbirlər kompleksinin işlənməsində faydalı olacağı gözlənilir.