Akdeniz Bölgesi doğal Celtis australis genotiplerinin çimlenme özelliklerine ekim öncesi uygulamaların etkileri

Son yillarda bitkisel peyzaj tasariminda dogal bitki turlerinin kullanimina yonelik talepler artmistir. Celtis australis L. Akdeniz Bolgesi kiyi kesiminde bitkisel tasarim amacli kullanim potansiyeli yuksek olan agac turlerinden biridir. Bu calisma Antalya’nin Serik ilcesinde bulunan C. australis genotiplerinin cimlenmesine ekim oncesi islemlerin etkisinin belirlenmesi amaciyla gerceklestirilmistir. Bu amacla bes genotipten alinan tohumlar uzerinde iki deneme yurutulmustur. Birinci denemede meyve eti uzaklastirilmis ve uzaklastirilmamis tohumlarin cimlenme ozelliklerine genotip ve oda sicakliginda muhafaza surelerinin (0, 15, 30, 45 ve 60 gun) etkisi incelenmistir. Ikinci denemede ise genotiplerin cimlenme ozelliklerine islak katlama (stratifikasyon) suresi (+4°C’de 0, 60 ve 90 gun) ve cimlenme-testi ortaminin (torf ve kagit havlu) etkileri arastirilmistir. Sonuclar, birinci denemedeki hicbir uygulama etkisinde cimlenmenin gerceklesmedigini gostermistir. Ikinci deneme ile ilgili sonuclar ise katlama suresi, genotip ve cimlenme-testi ortami ile interaksiyon etkilerinin cimlenme ozelliklerinde istatistiksel anlamda onemli farkliliklarla sonuclandigini ortaya koymustur. Katlama suresinin artisiyla cimlenme oranlari artmis, bu oranlar genotiplere gore farklilik gostermis ve en uygun cimlenme ozellik degerleri torf cimlenme-testi ortaminda kaydedilmistir. En yuksek cimlenme orani (%74.66), 90 gun sureyle +4°C’de katlamaya alinan ve torf cimlenme-testi ortaminda cimlendirilen GT5 genotipine ait tohumlardan elde edilmistir. Bu sonuclar Akdeniz kiyi kesimi C. australis genotipleri tohumlarinda fizyolojik dormansinin kaniti olarak degerlendirilmistir.