TEMPORAL VARIATION OF PM10 AND SO2 CONCENTRATIONS OF AKSARAY ATMOSPHERE: CONDITIONAL BIVARIATE PROBABILITY FUNCTION AND K-MEANS CLUSTERING

Bu çalışmada Aksaray İli’nin PM10 ve SO2 verileri değerlendirilmiştir. Bu kirletici kaynaklarının etki çerçevelerini belirlemek için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından izlemesi yapılan PM10 ve SO2 verileri kullanılmıştır. Aksaray iline ait verilerle birlikte sınır iller olan Konya, Ankara, Nevşehir ve Niğde illerine ait veriler ile de karşılaştırma çalışılması yapılmıştır. Sonuç olarak kıyaslama yapılan tüm iller için PM10 verilerinin yönetmeliklerde belirtilen 50 µgm-3’den yüksek kaydedildiği sonucuna varılmıştır. PM10 değerlerinin yaz aylarında daha yüksek kaydedildiği, kış aylarında ise ortalama değerlerde düşüş olduğu görülmüştür. SO2 değerlerinde de kış aylarında evsel ısınmadan dolayı artış kaydedilirken yaz aylarında konsantrasyonunda bir düşüş saptanmıştır.150 µgm-3 ve üstü PM10 emisyonlarının 6 ms-1’den yüksek rüzgâr hızı ile istasyonun doğusunda yer alan Ankara-Adana yolu ve şehir merkezinden geldiği sonucuna varılmıştır. SO2 emisyonları için de 2 ms-1 ve daha düşük rüzgâr hızı ile 9 µgm-3 ve üstü bir taşınımın sanayi bölgesinden kaynaklandığı belirlenmiştir. PM10 için 5 kümeli sonuç (1 ve 2 - şehrin arka plan emisyonu, 3-trafik emisyonu, 4- şehir merkezi emisyonu ve 5 - sanayi emisyonu) ve SO2 için de 4 küme sayısı (1 - şehrin arka plan emisyonu, 2 - sanayi bölgesi emisyonu, 3 - şehir merkezi emisyonu, 4 - şehir merkezi ve arka plan emisyonları) belirlenmiştir.