Elektronik Dokuz-Delik Çubuk Testi

Üst ekstremite fonksiyonları ve özellikle el beceresi kişilerin günlük yaşam kalitesini etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Üst ekstremite fonksiyon bozuklukları çoklu sertleşim (multipl skleroz, MS), Parkinson gibi merkezi sinir sistemi hastalıklarının bir belirtisi olabileceği gibi, kaza sonrası yaralanmalar ve inme gibi durumlarda da ortaya çıkmaktadır. Üst ekstremitenin değerlendirilmesinde basit, ucuz bir yöntem olan dokuz-delik çubuk testi altın standart olarak kullanılmaktadır. Bu testte hastadan çubukları istedikleri sırayla deliklere yerleştirmesi ve geri toplaması istenir. Testin süresi uzman tarafından bir kronometre aracılığıyla ölçülür. Literatürde bu testi geliştirmek amacıyla yapılmış bazı çalışmalar vardır. Bu çalışmalarda test haptik cihazlar, kameralar vb. kullanılarak sanal gerçeklik ortamında yapılmıştır. Ancak bütün bu yenilikçi yaklaşımlarda testin basitliği ve sistem maliyeti göz ardı edilmektedir. Bu çalışmada üst ekstremite fonksiyonlarının özellikle el becerisinin değerlendirilmesi için uzmandan bağımsız süre ölçümü yapan, basit ve ucuz bir elektronik dokuz-delik çubuk test cihazı geliştirmek amaçlanmıştır. Bunun yanında standart teste ilave olarak testin yönlendirilmiş olarak (hangi çubuğun hangi deliğe yerleştirileceğinin belirtilmesiyle) gerçekleştirileceği yeni bir versiyonu önerilmiş ve ayrı bir test seçeneği olarak programlanmıştır. Bu amaçla standart dokuz-delik çubuk testi ile aynı ölçülerde lazer kesim ahşap yapıştırma yöntemiyle dış çerçeve oluşturulmuştur. Çubukların yerleştirilip yerleştirilmediğini anlayabilmek için deliklerin altında optik sensörler, sonuçların gösterilmesi ve testin yönlendirilmesi için bir LCD ekran ve yedi segment gösterge, gelen verileri değerlendirmek ve sistem kontrolünü sağlamak için bir mikrodenetleyici kullanılmıştır. Sonuç olarak amaçlanan uzmandan bağımsız, güvenilir bir süre ölçümü sağlayacak elektronik test cihazı başarı ile yapılmıştır. Ayrıca her bir çubuğun yerleştirilmesi için harcanan sürenin de ölçülüp testin kapsamı genişletilerek uzmana kronometre ile tek tek ölçülmesi mümkün olmayan ekstra veriler sunulmuştur. Ek olarak hastanın zihinsel fonksiyonunu değerlendirebileceğini düşündüğümüz yönlendirilmiş test yazılıma ilave edilmiştir.